S. Pungpapong, B. Aqel, L. Koning, et al.
Liver transplantation 2013; 19: 690–700
Η υποτροπή της ηπατίτιδας C μετά τη μεταμόσχευση ήπατος είναι σχεδόν καθολική. Η χορήγηση των νέων αντι-ιικών φαρμάκων (μποσεπρεβίρη και τελαπρεβίρη) σε μεταμοσχευμένους ασθενείς με ηπατίτιδα C δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Στην πρόσφατα δημοσιευμένη πολυκεντρική μελέτη συμπεριελήφθησαν 60 ασθενείς με τεκμηριωμένη υποτροπή της ηπατίτιδας C γονοτύπου 1 (σε βιοψία ήπατος είχαν νεκροφλεγμονώδη δραστηριότητα πάνω από 3 και ίνωση πάνω από 2 κατά METAVIR).
Τριανταπέντε ασθενείς έλαβαν τελαπρεβίρη (σε συνδυασμό με PEG-IFN και RIB) για 12 εβδομάδες και συνέχισαν με PEG-IFN και RIB για 36 ακόμα εβδομάδες, ενώ 25 ασθενείς έλαβαν συνδυασμό μποσεπρεβίρης με PEG-IFN και RIB για 36 εβδομάδες αφού είχε προηγηθεί χορήγηση PEG-IFN και RIB για 4 εβδομάδες. Η ανοσοκαταστολή άλλαξε σε κυκλοσπορίνη στους περισσότερους ασθενείς για περιορισμό των αλληλεπιδράσεων με προσεκτική παρακολούθηση των επιπέδων της κατά τη διάρκεια της αντι-ιικής θεραπείας. Τα αποτελέσματα ήταν αρκετά ενθαρρυντικά καθώς 30 (86%) από τους 35 ασθενείς της τελαπρεβίρης είχαν μη ανιχνεύσιμο HCV RNA την 6ηεβδομάδα θεραπείας κατά μέσο όρο ενώ 12 (48%) από τους 25 ασθενείς της μποσεπρεβίρης είχαν μη ανιχνεύσιμο HCV RNA την 11η εβδομάδα θεραπείας κατά μέσο όρο. Επίσης, 14 (67%) από τους 21 ασθενείς υπό τελαπρεβίρη και 10 (45%) από τους 22 ασθενείς υπό μποσεπρεβίρη είχαν μη ανιχνεύσιμο HCV RNA την 24η εβδομάδα ενώ δεν παρατηρήθηκε ιολογική διαφυγή. Δυστυχώς, η αντι-ιική θεραπεία δεν ήταν χωρίς προβλήματα καθώς υπήρξαν 2 θάνατοι ενώ όλοι οι ασθενείς χρειάστηκαν μείωση των PEG-IFN και RIB ή χορήγηση αυξητικών παραγόντων. Συμπερασματικά, στη δύσκολη αυτή ομάδα ασθενών, τα νέα αντι-ιικά φάρμακα έχουν πολύ καλή αποτελεσματικότητα αλλά συνοδεύονται από αρκετές παρενέργειες και απαιτούν λεπτούς χειρισμούς. Πιθανόν τα νεότερα αντι-ιικά φάρμακα που αναμένεται να εγκριθούν, να αποτελέσουν καλύτερη επιλογή για τους μεταμοσχευμένους ασθενείς με υποτροπή της ηπατίτιδας C.
Επιμέλεια: Ευάγγελος Χολόγκιτας